Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Konya Büyükşehir Belediyesi Taş Bina’da düzenlenen Türkiye İhracat Seferberliği Zirvesi’nde, Türkiye’nin dış dünyaya açık bir ekonomiye sahip olduğunu söyledi.
“Mal ve hizmet ihracatında iyi durumdayız”
Türkiye’nin geçen yıl 618 milyar dolarlık dış ticareti olduğuna dikkat çeken Bolat, şöyle konuştu:
“Hem mal ihracatında hem de hizmet ihracatında iyi durumda olduğumuzu sevinçle söyleyebilirim. Çıkışımız temmuz ayında başladı. Yıla doğru düzgün başlayamadık. Çünkü geçen yılın ortasında başlayan küresel talep daralması dünyayı zora soktu. Üretimde sakinlik var.Dünya ticareti ise birçok ürünün fiyatının düşmesiyle birlikte gerileme dönemine girdi.O halde karşılaştırma yapmak gerekirse dünya ihracatı 2022’de yüzde 5 büyürken bu yıl yüzde 0,8’de kalacak. Bu, Dünya Ticaret Örgütü’nün tahmini rakamıdır.
Geçen yıl dünya büyüme oranı yüzde 3,5 iken bu yıl ortalama yüzde 3 olacak. Burada motor ülkelerden biri olan Çin yüzde 5 civarında bir büyüme yakalayabilir. ABD şu ana kadar yüzde 2 civarında bir büyüme yakaladı. Avrupa Birliği yüzde 0,5 civarında seyrederken bizim için önemli bir pazar olan Almanya şu ana kadar negatif büyüme kaydetti. Bu durum ithalata da yansıyor. Özellikle Avrupa ülkelerinin ithalatının yüzde 5 ila 20’sini oluşturuyor. Ülkeden ülkeye değişen bir azalma var. Yani bu yıl dünyadaki kurallar iyi değil.”
“Hedefimiz hizmet ihracatında 100 milyar doları aşmak.”
Türkiye’nin 6 Şubat’ta yıkıcı bir deprem yaşadığını hatırlatan Bolat, şöyle konuştu: “11 ilimiz etkilendi, 5’i ağır. İhracatımız da etkilendi. 8 ayda 6 milyar dolar ihracat kaybettik. Ancak ilk 9 ay itibarıyla ihracatımız geçen yılla aynı seviyede. Diğer illerde ise ihracatımız etkilendi.” 6 milyar dolar kaybettik, dünya ticareti sakinleşti, Batı piyasaları geriledi, şu anda baş başayız, temmuzda tarihin en yüksek temmuz rakamına 20,1 milyar dolara ulaştık, ağustos ayında en yüksek ağustos rakamına ulaştık Tarihin 21,6 milyar doları Eylül ayında tarihin en yüksek eylül rakamını 22,7 milyar dolarla elde ettik. Milyar dolar bunlar mal ihracatı. İlk 9 ay itibarıyla hizmet ihracatımızda yüzde 14’lük bir artış var. 63 milyar dolar. Hedefimiz 100 milyar doları aşmak. Bu sabah aldığımız bilgiye göre geçen yılın ekim ayına göre yüzde 4,5 daha fazlayız. Bu “Uygun ve sevindirici bir rakam.”söz konusu.
“Piyasalar ağustos ortasından itibaren sisteme girdi”
Ticaret Bakanlığı’nın tüm sektörlerde düzenleme ve denetleme yetkisine sahip olduğunu belirten Bolat, piyasa gözetimi, stoklama ve adil olmayan piyasa süreçlerini denetleme ve cezalandırma görevlerini aktif olarak yerine getirdiklerini vurguladı.
Bolat, otomotiv pazarında çip kriziyle başlayan kaotik dönemde araç bulunamaması, stoklanma gibi nedenlerle ikinci el araç pazarında yaşananları anlatıyor. “Bunun aksine ikinci el piyasada sıfır araç fiyatlarını aşarak ayda yüzde 30, yüzde 40 para kazanmak gibi spekülatif işlemler vardı. Bunlar üzerinde ilk aylarda çok yoğun çalıştık. Önemli düzenlemeler yaptık. Düzenlemeler ve denetimler artırıldı. Ağustos ortası itibarıyla piyasalar bu konuda düzene girdi, istikrar kazandı.”dedi.
“Manipülatif çabalara ağır cezalar var”
Sıfır ve ikinci el araçlarda çok ciddi fiyat indirimlerinin başladığına dikkat çeken Bolat, şöyle konuştu:
“Tüketici biraz daha düşer mi diye bekleme moduna geçti ve piyasa istikrara kavuştu. Emlakta da aynı şey oldu. Emlakta daire satışları ve fiyatlarında, dükkan ve arsa fiyatlarında düşüş var. 31 Ağustos’ta da önemli bir yönetmelik çıkardık ve 2 aylık uygulama süresi verdik, bu 1 Kasım’dan itibaren başlıyor. Sahte isimlerle, ‘sahte’ fiyat yükseltmeye yönelik manipülatif çabalara ağır cezalar var. Emlak ve otomobil satışlarında hesaplar var. Bunları yayınlayan reklam siteleri bu cezalardan sorumlu olacak. Programlarını buna göre hazırlamaları gerekiyor. “Personellerini hazırlamaları gerekiyor. Bu düzenlemenin uzatılması gerekmeyecek ve 1 Kasım’da yürürlüğe girecek.”
Fiyat enflasyonunun ve internette sahte reklam ve sahte kimliklerle yapılan manipülasyonların piyasaların işleyişini büyük ölçüde etkilediğini vurgulayan Dr.
Enflasyon üzerinden cezalar artacak, kapatma cezaları da gelecek
Torba yasa çalışmasına değinen Bolat, şunları söyledi: “Bakanlık olarak hazırlıklarımızı yaptık, cezaları artırıyoruz. Aslında enflasyon belli, onun üzerine çıkarıyoruz, kapatma cezası da gelecek. Hükümetin görüşü de bu yönde. Biz de bu yöndeyiz.” Aynı zamanda uygulayıcı bir kuruluş. Kanunen her dairenin yönetmeliği var. Bir sürü kanun ve yönetmelik var. Ticarette kurallar var. “Bu kural ve yönetmeliklere uygun çalışmak gerekiyor. Bu kurallara ve düzenlemelere aykırı davranan herkes otomatik olarak cezalandırılacaktır. Bunu birkaç kez tekrarlarsa geçici bir kapanma dönemi gelecektir.”sözlerini kullandı.
