İstanbul Esenyurt’ta Tekel bayisine düzenlenen ve iki kişinin hayatını kaybettiği silahlı saldırı, Türkiye’deki suç oranlarını gündeme getirdi. Adalet Bakanlığı’nın 2022 yılı Adalet İstatistiklerine göre Türkiye’de soruşturma, şüpheli ve dava sayılarında artış var. Veriler, 2022 yılında soruşturma dosyalarının bir önceki yıla göre 10 milyonun üzerine çıktığını, şüpheli sayısının ise 12 milyona ulaştığını gösteriyor. Dolandırıcılık, çocuklara yönelik cinsel istismar ve hırsızlık, ceza mahkemelerinde açılan davalar arasında geçen yılki en büyük artışı gördü. 228 bin kişi hakkında Ateşli Silahlar, Bıçaklar ve Diğer Aletler Hakkındaki Kanunu ihlal suçundan soruşturma başlatıldı.
DW Türkçe’den Alican Uludağ’ın haberine göre 2014’te 6.9 milyon olan soruşturma sayısı, istatistiklere göre 2022’de 10 milyon 599 bine yükseldi. Bunların yarısı 2021’den aktarılırken, 2022’de yeni açılan dosya sayısı ise 5 milyon 302 bin oldu.
Soruşturma dosyalarındaki şüpheli sayısı ise 12 milyon 688 bin olarak kaydedildi. Bu dosyalardaki suç sayısı ise 21 milyon 743 bin olarak belirlendi. Bu dosyalardaki yabancı şüpheli sayısı 411 bin 510. Toplam mağdur-müşteki sayısı 8 milyon 773 bini geçti. 2021 yılında soruşturma sayısı 9 milyon 857 bine ulaştı. Geçen yıl savcılık tarafından karara bağlanan evrakların 2 milyon 872 bini (yüzde 50,4) reddedilirken, 1 milyon 328 bin soruşturma evrakı (yüzde 35,9) davaya dönüştü.
ATEŞLİ SİLAHLAR YASASINA İTİRAZ SUÇLARINDA ARTIŞ
Türk Ceza Kanunu dışında özel kanunlar kapsamında işlenen suçlarda ise ilk sırada 6136 sayılı Ateşli Silahlar, Bıçaklar ve Diğer Aletler Hakkında Kanun kabahatleri yer aldı. Geçen yıl bu kabahatle ilgili 204 bin 813 belgede 228 bin 733 kişi şüpheli olarak belirlendi. Karara bağlanan 68 bin davada 35 bin 295 kişi görevi kötüye kullanmaktan hüküm giydi.
Koronavirüs pandemisinin tam anlamıyla başlamadığı 2019 yılında savcılıklar bu suçtan 2019 yılında 94 bin soruşturma yapmıştı. Açılan dava sayısı 60 bin 764 oldu.
VARLIKLARA KARŞI ÇOĞU SORUŞTURMA
Soruşturma belgeleri arasında en çok mala yönelik kabahat iddiaları (hırsızlık, yağma, mala zarar verme vb.) Geçen yıl bu hata nedeniyle 5 milyon 846 bin kişi şüpheli olarak kayıtlara geçti. Öte yandan 2 milyon 355 bin kişi de tehdit ve şantaj kabahatleri de dahil olmak üzere hürriyete karşı yapılan hatalardan şüphelendi. Geçen yıl 1 milyon 925 bin kişi bedensel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlarda (yaralama, işkence vb.) şüpheli olarak tespit edildi.
Anayasal düzene karşı işlenen kabahatler nedeniyle açılan 183 bin soruşturmadaki sanık sayısı 239 bin 989 kişi. Cinsel dokunulmazlığa karşı açılan 192 bin 522 suç dosyasında, sanık sayısı 204 bin 825 oldu. Kasten veya taksirle öldürmeyi de içeren müebbet kasten ve taksirle öldürmede sanık sayısı 124 bin.
Terörle Mücadele Kanunu’na göre geçen yıl 38 bin 910 belge açıldı, 43 bin 386 kişi şüphelendi. Edinilen bilgiye göre bu davalarda 6 bin 266 kişi terör teziyle yargılandı.
CEZA MAHKEMELERİNDEKİ VAKA SAYISI 3 MİLYONU AŞTI
Geçen yıl ceza mahkemelerindeki dava sayısı 3 milyon 304 bin oldu. Bu sayı 2015’te 2 milyon 620 bine çıktı. Bu belgelerde 3 milyon 523 bin kişi sanık oldu. Ayrıca bu davalarda 7 milyon 607 bin kabahat kaydedildi.
İstatistiklere göre 2022 yılında ceza mahkemelerinde açılan davalarda bir önceki yıla göre en fazla artış dolandırıcılık, çocuklara cinsel istismar ve hırsızlık gibi suç türlerinde oldu. Geçen yıl dolandırıcılık yüzde 41, çocuklara cinsel istismar yüzde 33, hırsızlık yüzde 30, uyuşturucu yüzde 25, yağma yüzde 23, kasten öldürme yüzde 17 ve kasten yaralama yüzde 11 arttı.
Suç işlemek amacıyla örgüt kurma hatası bir önceki yıla göre yüzde 32,0 azaldı.
776 bin kişi mala karşı, 926 bin kişi dokunulmazlığa karşı, 599 bin kişi hürriyete karşı, 460 bin kişi erdeme karşı, 264 bin kişi kamu sağlığına karşı, 86 bin kişi anayasal sisteme karşı ve 83 kişi hakkında dava açıldı. cinsel dokunulmazlığa karşı suçlardan bin. Öte yandan 63 bin kişi de insan öldürmek de dahil olmak üzere hayata karşı yaptığı hatalar nedeniyle hakim karşısına çıktı. Bu kapsamda 101 bin hata yargıya konu oldu. 13 bin 259 kişi ceza aldı.
Geçen yıl ceza mahkemelerinde karara bağlanan 2 milyon 10 bin dosyada 715 bin 800 kişi mahkum oldu, 472 bin 413 kişi beraat etti.
164 bin kişi mala karşı suçlardan, 163 bin kişi beden dokunulmazlığına karşı suçlardan, 13 bin kişi anayasal düzene karşı suçlardan, 15 bin 640 kişi de cinsel dokunulmazlığa karşı suçlardan hüküm giydi.
Terörle Mücadele Kanunu kapsamında 19 bin 29 kişi hakim karşısına çıktı, 1 bin 416 kişi ceza aldı.
295 BİN ÇOCUK ŞÜPHELİ
2022 yılında suça sürüklenen çocuklar hakkında 289 bin 914 soruşturma dosyası açıldı. Bu dosyalarda 294 bin 804 çocuk zanlı oldu. Açılan davalarda 74 bin 84 çocuk yargılandı. Çocuk ağır ceza mahkemelerindeki dava sayısı 10.105 oldu.
Çocuk ceza mahkemelerindeki toplam dava sayısı 81 bin 514’e yükseldi. Çocuk ceza mahkemelerindeki evrak sayısı tüm davaların yüzde 5,5’ini oluşturdu. Bu davalarda 30 bin 300 çocuk beraat ederken, 20 bin 449 çocuk beraat etti.
YÖNETİCİ DOSYALARDA REKOR ARTIŞ
Hukuk mahkemelerindeki dosya sayısı geçen yıl 4 milyon 636 bine yükseldi. Bunların 2 milyon 736 bini yeni açıldı. Bu dosyaların 326 bini kolluk mahkemelerinde görüldü. Aile mahkemelerinde açılan dosya sayısı 370 bin 829 oldu. Hukuk mahkemelerinde açılan boşanma davaları 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 5 arttı.
2022 yılında icra ve iflas dairelerindeki toplam dosya sayısı 33 milyon 276 bine yükseldi. Bunların 31 milyon 185 bini icra dosyasıydı. Bu rakamın içinde yeni açılan icra dosyası geçen yıl 8 milyon 595 bindi. 2015 yılında sadece 24 milyon 533 bin icra belgesi vardı. (HABER MERKEZİ)
